บรรณอยากบอก
ลิขสิทธิ์
ลิขสิทธิ์ คืออะไร?
– สิขสิทธิ์ คือ สิทธิแต่เพียงผู้เดียวในการกระทำการใดๆ เกี่ยวกับงานสร้างสรรค์ ที่ผู้สร้างสรรค์ได้ทำขึ้น โดยลิขสิทธิ์ให้ความคุ้มครองงานสร้างสรรค์ตามประเภทที่กฎหมายกำหนด โดยผลงานต้องเกิดจากความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ความรู้ความสามารถ การใช้วิจารณญาณ การใช้ความพยายามอุตสาหะในการสร้างสรรค์ผลงานนั้นขึ้น
ประเภทงานอันมีลิขสิทธิ์
– งานลิขสิทธิ์มีทั้งหมด 9 ประเภท ได้แก่
- วรรณกรรม เช่น งานเขียนต่างๆ หนังสือ จุลสาร สิ่งพิมพ์ หมายความรวมถึง โปรแกรมคอมพิวเตอร์ด้วย
- นาฏกรรม เช่น การรำ การเต้น การทำท่า การแสดงที่ประกอบขึ้นเป็นเรื่องราว หมายความรวมถึง การแสดงละครใบ้ด้วย
- ศิลปกรรม แยกย่อยเป็นประเภทต่างๆ ได้แก่ จิตรกรรม ประติมากรรม สถาปัตยกรรม ภาพถ่าย ภาพประกอบ ภาพพิมพ์ ศิลปะประยุกต์ เป็นต้น
- ดนตรีกรรม คือ งานเพลงที่ทำเพื่อขับร้องหรือบรรเลง ไม่ว่าจะมีทำนองและคำร้อง หรือมีทำนองอย่างเดียวก็ได้
- สิ่งบันทึกเสียง เช่น เทปคาสเซ็ท ซีดีต่างๆ
- โสตทัศนวัสดุ เช่น วีซีดี ดีวีดีต่างๆ
- ภาพยนตร์
- แพร่เสียงแพร่ภาพ เช่น รายการวิทยุ รายการโทรทัศน์
- งานอื่นใดในแผนกวรรณคดี แผนกวิทยาศาสตร์ หรือแผนกศิลปะ เช่น รอยสักบนร่างกายมนุษย์ บอดีเพนท์
สิ่งที่ไม่ถือว่าเป็นงานอันมีลิขสิทธิ์
– ลิขสิทธิ์ให้ความคุ้มครองการแสดงออกซึ่งความคิด แต่ไม่คุ้มครองแนวความคิด เช่น ขั้นตอนกรรมวิธี หรือไอเดียต่างๆ สิ่งที่ไม่ได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายลิขสิทธิ์ เช่น ข่าวสาร ข่าวประจำวัน กฎหมาย ระเบียบ คำพิพากษาของศาล
ต้องจดลิขสิทธิ์หรือไม่
– ลิขสิทธิ์ไม่จำเป็นต้องจดทะเบียนเหมือนสิทธิบัตรหรือเครื่องหมายการค้า ลิขสิทธิ์จะได้รับความคุ้มครองอัตโนมัติทันทีที่มีการสร้างสรรค์ผลงานขึ้น เจ้าของลิขสิทธิ์จะมีสิทธิแต่เพียงผู้เดียวในการทำซ้ำ ดัดแปลง เผยแพร่ รวมถึงอนุญาตให้ผู้ใดนำผลงานไปใช้ แต่แม้ว่าลิขสิทธิ์จะคุ้มครองทันทีที่มีการสร้างสรรค์ผลงานขึ้น แต่ผู้สร้างสรรค์ผลงานควรแจ้งข้อมูลลิขสิทธิ์กับกรมทรัพย์สินทางปัญญา เพื่อเก็บเป็นฐานข้อมูลในกรณีที่ผู้อื่นมาขออนุญาตใช้สิทธิ จะได้ตามหาเจ้าของลิขสิทธิ์จากฐานข้อมูลได้ทันที
อายุการคุ้มครองลิขสิทธิ์
– โดยทั่วไปแล้วลิขสิทธิ์จะมีอายุการคุ้มครองตลอดอายุของผู้สร้างสรรค์ และบวก 50 ปีเมื่อผู้สร้างสรรค์ผลงานถึงแก่ความตาย แต่มีลิขสิทธิ์บางประเภทที่มีอายุความคุ้มครองแตกต่างกันไป เช่น ภาพถ่าย โสตทัศนวัสดุ สิ่งบันทึกเสียง เหล่านี้มีอายุความคุ้มครอง 50 ปี นับตั้งแต่มีการสร้างสรรค์ผลงานนั้นขึ้น หรือนับตั้งแต่มีการโฆษณาเป็นครั้งแรก
ข้อควรระวังการใช้ผลงานลิขสิทธิ์
– การนำผลงานที่มีลิขสิทธิ์ไปใช้งานไม่ว่าจะทำซ้ำ ดัดแปลง เผยแพร่ต่อ ผู้ใช้ควรขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ก่อนเสมอ และให้เครดิตผลงานแก่เจ้าของลิขสิทธิ์ด้วยทุกครั้ง
——————–
แหล่งอ้างอิง กรมทรัพย์สินทางปัญญา